5 Beste boeken over stikstof
Is het stikstofbeleid noodzakelijk om ‘de natuur te redden’, ‘schoon drinkwater uit de kraan’ te garanderen en de ‘transitie te maken naar een natuurinclusieve landbouw’, zoals de regering zegt? De Nieuwe Denktank deed de afgelopen maanden onderzoek naar het stikstofbeleid. Het onderzoeksrapport laat zien dat we precies het land krijgen waar de regering op stuurt: een land waar vooral gemodelleerde stikstofdepositie wordt gereduceerd. En daar blijft het ook bij.
De Nieuwe Denktank – Hoofdzaken 1 – Stikstof
Van technocratische tunnelvisie naar realistisch rentmeesterschap
Er zijn geen redenen om aan te nemen dat het stikstofbeleid leidt tot florerende natuur, natuurinclusieve landbouw of schoon drinkwater. Er zijn wel aanwijzingen dat het juist leidt tot het tegengestelde. Wanneer je -bijvoorbeeld- specifieke vormen van landbouw naast de stikstofnormen legt, dan kun je zien welke zullen overleven, en welke niet. De kleine boerderij met koeien in de wei zal verdwijnen, de gesloten megastal zal overleven, omdat het eerste volgens de wetgeving ‘slechter’ is dan het tweede.
Dit rapport schetst daarnaast hoe contraproductief een verkeerd gebruik van modellen kan zijn en hoe Nederland, door als enige in Europa van een risico-indicator een beleidsdoelstelling te maken, een leefomgeving creëert waar niemand voor heeft gekozen en die eigenlijk ook niemand wil. En dat juist degene voor wiens belangen politici zeggen op te komen, zoals de kleine, vriendelijke gezinsbedrijven, het eerst zullen verdwijnen. Zolang het stikstofmodel Den Haag regeert, zal daar geen verandering in komen, wat politici ook zeggen. Het rapport schetst daarom ook tien aanpassingen die noodzakelijk zijn om van stikstofbeleid weer natuurbeleid te
De stikstoffuik
Politici in de ban van de ecolobby
In 2019 ging Nederland ‘op slot’ door een uitspraak van de Raad van State, die het stikstofbeleid van de regering afkeurde. Een groot deel van de bouw kwam daardoor tot stilstand, en het bestaansrecht van de veehouderij kwam ter discussie te staan.
Het nieuwe kabinet Rutte IV nam begin 2022 de vlucht vooruit door 25 miljard euro belastinggeld te reserveren, vooral voor het desnoods gedwongen uitkopen van boeren. Die reageerden met wekenlange trekkeracties. Nu was Nederland pas echt in stikstofcrisis.
Arnout Jaspers fileert in ‘De Stikstoffuik’ gedetailleerd en genadeloos hoe het unieke Nederlandse stikstofprobleem ontstond, waarom Nederland als enige land ter wereld een fulltime ‘stik- stofminister’ heeft en hoe de hele ‘crisis’ gebaseerd is op onwetendheid, misbruik van wetenschap en schimmige deals in achterkamertjes.
‘De enkeling die in de alfahel het betahoofd koel hield en vanaf het begin nuchter en kritisch is geweest, is de fysicus en wetenschapsjournalist Arnout Jaspers,’ zegt bioloog en oud-minister Ronald Plasterk. ‘In dit verstandige boek vol nuttige feiten toont hij de absurditeit van het beleid aan. Iedereen zou het moeten lezen, zeker elke politicus of politiek geïnteresseerde.’
Auteur Arnout Jaspers (1958) studeerde natuurkunde in Leiden, publiceerde als wetenschapsjournalist onder meer in NRC Handelsblad en de Volkskrant en is columnist van Wynia’s Week
Stikstof LUISTERBOEK
Een hoorcollege over de effecten van stikstof op natuur, gezondheid en klimaat
In dit hoorcollege bespreken Jan Willen Erisman en Wim de Vries de historie en de oorsprong van de stikstofproblematiek, met daarbij aandacht voor de modellen en metingen die ons in staat stellen de uitstoot en depositie van stikstofverbindingen in te schatten. Ze gaan in op de stikstofcyclus en de gevolgen van de stikstofovermaat voor lucht-, bodem- en waterkwaliteit, en daarmee voor natuur, gezondheid en klimaat.
Daarnaast staan ze stil bij de mogelijke oplossingen van het probleem. Waar en hoe kunnen we de stikstofuitstoot verminderen? Met hoeveel? Welke maatregelen kunnen de eerdergenoemde gevolgen van een teveel aan stikstof voor de natuur beperken? Ten slotte gaan ze in op wetgeving en beleid. Waar de PAS-uitspraak en de stikstofcrisis het resultaat waren van haperend beleid uit het verleden, kan nieuw beleid mogelijk een uitweg bieden uit de huidige impasse.
Gewoon gezond verstand, Auteur: Caroline van der Plas (BBB)
Met de menselijke maat voorop
Meer dan de helft van de Nederlanders heeft het vertrouwen in de politiek verloren. Vooral het vertrouwen in de Tweede Kamer is naar een dieptepunt gezakt. Burgers voelen zich niet gehoord, niet gezien en niet serieus genomen. Dat kan en moet anders, vindt Caroline van der Plas, fractievoorzitter van de BoerBurgerBeweging, de nieuwe politieke partij die tijdens de Tweede
Kamerverkiezingen van 2021 vanuit het niets op het politieke strijdveld leek te verschijnen. Van der Plas is op een missie. Ze wil niets liever dan dat er weer politiek wordt bedreven waar de burger in kan geloven, met volksvertegenwoordigers die strijden voor de belangen van de burger.
Van der Plas vertelt hoe ze als nieuw Kamerlid geconfronteerd wordt met de Haagse cultuur en wandelgangen en beschrijft hoe zij van de ene verbazing in de andere valt. Via ‘functie elders’, het formatiedebacle, de toeslagenaffaire, het Groningergas en het corona- en stikstofdebat laat
Van der Plas zien hoe de menselijke maat uit de politiek verdwenen is. Als luis in de pels verwoordt Van der Plas scherp wat zich in Den Haag afspeelt. Tegelijkertijd zoekt ze naar oplossingen, opdat de politiek weer betrouwbaar, integer en rechtvaardig wordt.
Caroline Van Der Plas (1967) is sinds 2021 Tweede Kamerlid en fractievoorzitter voor de BoerBurgerBeweging.
Blauw wit rood
De boerenopstand als spiegel voor Nederland
Hoe hangt de Nederlandse vlag erbij?
NRC-Journalist Karel Smouter volgde vanuit zijn standplaats Deventer vanaf het prille begin de boerenopstand die het land blauw-wit-rood kleurde. Hij zag van dichtbij hoe de uitspraak van Kamerlid Tjeerd de Groot (D66) in september 2019 insloeg als een bom op het Nederlandse platteland, hoe bij steeds meer boerderijen een omgekeerde vlag werd gehesen en hoe Caroline van der Plas (BBB) haar eerste stappen op het campagnepad zette.
In Blauw wit rood laat hij zien dat het stikstofprotest een opflakkering is van een veenbrand die al langer in Nederland smeult. Hij beschrijft drie grote kwesties die voor de brandhaarden zorgen: van wie is Nederland? Van wie is het landschap? En: van wie is de microfoon?
Maar bovenal gaat hij op zoek naar bluswater: hoe overbruggen we de verschillen tussen somewheres en anywheres, boeren en boswachters, conservatieven en progressieven? Want achter de stikstofhorizon wachten nieuwe uitdagingen, zoals de kwaliteit van het Nederlandse water, de energietransitie en, ten diepste, de ruimte in Nederland om te kunnen wonen, leven en werken. En als we niet opletten zijn we straks duurzaam, maar niet langer een samenleving.
